Pisanie pracy dyplomowej – pomoc w pisaniu

Pisząc pracę dyplomową lub w późniejszym terminie – pracę na stopień na­ukowy – pracownik naukowy lub student w różnym stopniu angażuje się w dzia­łalność naukową. Nie każda praca powstająca w ramach uczelni wyższych jest automatycznie pracą naukową w ścisłym rozumieniu tego słowa. Nie oczekuje się powszechnie od prac licencjackich lub magisterskich, by były pracami ściśle naukowymi. Ich autorzy muszą jednak stosować się do pewnych reguł przyjmo­wanych w tego typu pracach. Reguły te bywają rozmaicie pojmowane, toteż ważne jest zrozumienie istoty poznania naukowego oraz pewnych podstawowych kwestii spornych, jakie dotyczą samej nauki. A jest to zagadnienie społeczne

Nauka jest bowiem terminem nie tylko niejednoznacznym, lecz także w pewnym sensie spor­nym. Niejednoznaczne jest rozumienie terminu, a sporna pozostaje demarkacja nauki od nie-nauki lub „pseudonauki”. Próba jednoznacznego zdefiniowania tego, co jest nauką, a co nią nie jest, budzi uzasadnione kontrowersje. Pewnego uprosz­czonego pojęcia o tym, co kryje się za terminem „nauka”, mogą dostarczyć poniż­sze wyjaśnienia.

Dlaczego warto coś wiedzieć o nauce?

Naukę definiuje się na różne sposoby, zależnie od tego, jaki aspekt tego pojęcia bierzemy pod uwagę oraz jakie mamy poglądy na istotę wiedzy naukowej. Najczę­ściej naukę ujmuje się poprzez jej wymiar dydaktyczny (proces nauczania i ucze­nia się), funkcjonalny (działalność badawcza), kulturowy (wytwory działalności badawczej, czyli systemy wiedzy) i instytucjonalny (ład organizacyjny nauki). Na­ukę wyróżnia metoda naukowa i specyficzny język danej dyscypliny.

Popularna w starszych opracowaniach definicja nauki jako społecznej działal­ności ludzi, zmierzającej do obiektywnego poznania rzeczywistości nie może być przyjmowana bezkrytycznie. Jest ona bowiem naznaczona przez wynikające z cza­sów rewolucji naukowej oraz Oświecenia przekonanie o szczególnej misji nauki jako wyrazicielki „obiektywnej” wiedzy o świecie. Nauce nadano w czasach no­wożytnych, a szczególnie w epoce Oświecenia, rolę absolutnego rzecznika prawdy. Było to podyktowane próbą walki z „ciemnotą”, kojarzoną z reguły ze Średniowie­czem lub pozostałościami Średniowiecza.

Nauka jako forma wiedzy

Co zatem decyduje o tym, że dany obszar ludzkiej wiedzy nazywamy nauką? Zapewne wymienilibyśmy wszyscy umowę (konwencję) społeczną, tradycję, czyn­niki instytucjonalne lub wręcz polityczne. Odgrywają one na pewno istotną rolę w procesie demarkacji nauki od pozostałych typów ludzkiej wiedzy. Nie są one jednak czynnikami determinującymi, przynajmniej w szerokim zakresie. O tym, co jest nauką, nie decydują bowiem w pierwszym kolejności czynniki pozamery­toryczne, lecz istota samej wiedzy i możliwość jej jednoznacznego przekazywa­nia.

O wiedzy naukowej możemy mówić wtedy, gdy została ona pozyskana dzięki określonej, ale – jak wzmiankowano powyżej – historycznie zmiennej metodzie naukowej oraz jest komunikowana za pomocą języka danej dyscypliny naukowej. W skrócie więc możemy stwierdzić, że o nauce przesądzają metoda i język.

Czy nauka zajmuje się faktami?

Potoczne wyobrażenie o nauce, często powielane także w bardzo uprosz­czonych opracowaniach wprowadzających do metodologii, głosi, że nauka zajmuje się odkrywaniem faktów. Intuicja stojąca za takim przeświadczeniem jest uzasadniona, lecz częściowo i z pewnymi zastrzeżeniami. Fakty stanowią jedynie część wiedzy naukowej, a ich status w nauce nie jest wcale jednoznacz­ny. Fakty definiuje się na ogół jako wynik obserwacji lub eksperymentu, co oznacza, że badacz może w sposób bierny obserwować zjawiska lub czynnie ingerować w przebieg procesu obserwacyjnego.